Stockholm: statig, sprookjesachtig, zacht

Elske Doets in Stockholm

Lindenlanen

Stockholm heeft vele gezichten. Aangezien de stad op veertien afzonderlijke eilanden is gebouwd, zijn die verschillende gezichten niet zo gek. Wat mij, ondanks deze veelzijdigheid, het meest is bijgebleven zijn de lange linden lanen met bankjes en fonteinen. Ik liep vaak hard door deze lanen en leerde zo de stad snel kennen. Mijn kennismakingsronde startte bij de Kungsträdgården, waar zich onder meer het opera gebouw bevindt en ik bij een nabij gelegen fontein diverse oefeningen deed. Op deze locatie ervoer ik vrijwel direct de statigheid van Stockholm, maar door het gemoedelijke en de rust ook de zachtheid.

Gamla Stan

Aan de overzijde van de natuurlijke haven ligt de meest historische wijk Gamla Stan (oude stad), met het koninklijk paleis en het parlement als meest prominente hoogtepunten. Gamla Stan bestaat uit eeuwenoude, veelal felgekleurde huizen, kronkelende straatjes, sierlijke lantaarns en verrassende pleintjes waar je een Zweedse Kifa (koffie) kunt scoren. Ik lunchte op het volgens mij meest idyllische pleintje van de oude stad, bij het eetcafé ‘Unter Kastanjen’, inderdaad, met een aantal oude kastanjebomen die beschutting boden. In Gamla Stan kun je tevens een bezoek brengen aan het Nobelprijs museum. In Stockholm wordt immers ieder najaar aan prominente wetenschappers, schrijvers en politici de Nobelprijs uitgereikt. De feestelijke uitreiking vindt plaats in het iconische stadhuis van rode baksteen, aan de andere kant van het water.  

Van ruw naar hip

De wijk Södermalm is de meest hippe wijk van Stockholm. Veel creatievelingen, studio’s en concept winkels, zoals APLACE, zijn er gevestigd. Ooit was Södermalm een arbeiderswijk. De nog merkbare ruwheid die hierbij hoort draagt bij aan de trendy sfeer van deze buurt. Het parkje Mariatorget is een epicentrum van hippe eet- en koffietentjes. Doe als de creatievelingen en verplaats je per autopet die je via een app kunt huren.

Cultuur & bewustzijn

Op het eiland Skeppsholmen bezocht ik het Moderna Museet. Dit museum heeft een grote collectie hedendaagse kunst, met topwerken van onder meer Picasso, Dali en talloze Zweedse kunstenaars, zoals Hilma af Klint. Het museum is ruim van opzet. Naast de vaste collectie zijn er ook tijdelijke tentoonstellingen. Zo werd ik erg getroffen door een tentoonstelling over Kiruna, een bekende plaats in Noord-Zweden. Ik kreeg er een indrukwekkende impressie van de enorme, negatieve impact die de grootschalige ijzerertsmijnen hebben op de natuur en de lokale inwoners, die merendeels behoren tot het nomadische volk van de Sami. De mijn heeft zoveel ruimte opgeëist dat een hele stad van voornamelijk mijnwerkersgezinnen moest wijken voor de exploitatie van de mijn.

Topzwaar schip

Op het eiland Djurgården bezocht ik het Vasa museum. Je kunt hier een gerestaureerd oorlogsschip uit het jaar 1628 zien. Dit schip zou destijds ingezet gaan worden als het meest krachtige en grootse oorlogschip in de Baltische zee. Omdat het schip echter topzwaar was, kwam het aan gloriëren niet toe en zonk het na een minuut in de haven van Stockholm. Pas in 1961 is het uit de modder van de haven getrokken. En uitgerekend die modder heeft ervoor gezorgd dat het houten schip na ruim drie eeuwen nog redelijk goed bewaard was gebleven. Niettemin moest er ruim dertig jaar gewerkt worden aan de minutieuze restauratie alvorens het schip geschikt was om aan het publiek tentoongesteld te worden. Extra bijzonder is dat zelfs delen van de zeilen bewaard zijn gebleven.

Chique Östermalm 

Deze buurt is de meest chique wijk van Stockholm. Met statige boulevards en designer winkels vol Scandinavische mode en meubels is het hier fijn toeven. Mijn favoriete restaurant in deze contreien is Sturegard, met prachtig uitzicht op het Flat Iron- (plat ijzer)-achtige gebouw op de hoek van Birger Jarlsgatan. Sturegard is een uitstekend visrestaurant dat al sinds 1897 vooral lokale Scandinavische vis en zeevruchten serveert. Iets verder in de Humlegården ligt de Kungsliga bibliotheek. Hier kun je heerlijk uitrusten met een boek, bij voorkeur in de prachtige historische bibliotheekzaal. De Östermalmfoodhall is een overdekte luxe markt met prachtige marktstallen, gevuld met vis, vlees, groente, fruit  en delicatessen. Een waar genot voor het oog. ’s Avonds is deze buurt bij uitstek geschikt om te dineren of een chique bar op te zoeken.

Kunst in de metro

Meer dan andere steden leeft Stockholm óók ondergronds! Logisch… Want in 1950 is er iets unieks gebeurd. Toen heeft het gemeentebestuur besloten dat metrostations verfraaid dienden te worden, en dat ze een ideale plek waren om gewone mensen met kunst in contact te brengen. Vandaar dat er op de vele perrons permanent een in totaal 110 kilometer lange kunsttentoonstelling in de metro van Stockholm te zien is. Super cool, natuurlijk!

Favoriete stations

Gevolg van dit kunstinitiatief is dat je je als metroreiziger voortdurend omringd weet door kleur, beelden en allerlei bijzondere vormen. Ik noem een aantal persoonlijke favorieten. Op het station ‘T-Centralen’ vind je blauw witte muurschilderingen op de wanden. Aan dit station hebben eenentwintig verschillende kunstenaars gewerkt. Mooi is ‘T-Centralen’ ook vanwege de wolkenluchten met regenbogen, die op de rotsachtige catacomben zijn geschilderd. ‘Näckrosen’ wordt weliswaar minder vaak genoemd in de lijstjes, maar dat is onterecht. De schilderingen zorgen ervoor dat je jezelf in een klassiek gebouw waant, inclusief ornamenten en waterpartijen met waterlelies. Boven je hoofd is de idylle compleet. ‘Solna Centrum’ met de helrode plafonds en Zweedse wildernis in diep groen, geeft weer een totaal andere beleving. De rode lucht heeft als doel de reiziger te alarmeren over ontbossing en het afnemen van het biodiversiteit van de natuur.

Marmeren vloeren

Station ‘Kunsträdgårde’ is tot slot het meest indrukwekkend. Hier is het alsof je een historisch kasteel binnengaat, inclusief marmeren vloeren, beelden en historische muurschilderingen. Dit is geen toeval aangezien hier bovengronds ooit een koninklijk paleis stond. Bijzonder zijn de piepkleine, ondergrondse watervalletjes langs de rotswanden, inclusief de mos afzettingen. Hier huist ook een zeldzaam spinnensoort.  Het loont echt om een aantal uur per metro van station naar station te reizen en je eigen favorieten te kiezen.

Samenvattend…

Ik heb genoten van de ontspannen sfeer in Stockholm en voelde mij thuis. Een stad om van te houden en in te wonen!